Fan

Niet dat ik het echt leuk vind. Eerlijk gezegd snap ik er vaak niet zo veel van, de muziek staat mij te hard, heeft zo’n repeterende zware dreun die ik niet prettig vind en de films flikkeren in een frequentie die mijn hoofd niet aan kan. Toch ben ik fan van Gogbot omdat ik denk dat het ontzettend goed is dat we in Enschede zo’n experimenteel festival hebben waarbij de grenzen van en de overlap tussen techniek, kunst en ethiek onderzocht worden. Ik ben ook fan omdat het aanbod in de kunst niet altijd mijn smaak hoeft te zijn. Wellicht ben ik gewoon niet de doelgroep, misschien verandert mijn smaak er wel door of misschien doet het onbewust toch iets met me terwijl ik denk dat het me niet raakt. Ik ben fan van Gogbot omdat ik wil dat het er is ook als het niets voor mij is.

Ondanks dat ik het niet echt leuk vind loop ik wel altijd even naar binnen in de grote kerk. Vanmiddag zag ik vreemde gemuteerde babies die alvast klaar zijn voor een veranderende wereld, ik zag een soort kroonluchters met flesjes bloed van de kunstenaar die energie opwekten, een roze kippensoort die in de toekomst onze voorliefde voor het eten van kippevlees zou kunnen verraden, een parasieterend spelletje dat het geheugen van je telefoon opvreet en waarbij jij als eigenaar moet besluiten of je het wilt vermoorden om zo je telefoon te redden en ik zag drijvende apparaatjes die energie uit de giftige stoffen in een meer halen, zichzelf daarmee in leven houden en tegelijkertijd het meer zuiveren. Ik vond het niet echt mooi, was niet écht geraakt maar het waren goede verhalen allemaal. Ik was nog iets meer fan.

Nu was ik vanmiddag ook nog in Concordia bij de expo Boys don’t Cry waar de documentaire van Sunny Bergman ‘Man made’ getoond werd. Expo en film onderzoeken beide de kwetsbaarheid van mannen, mannelijkheid en hoe deze rolpatronen in deze tijd veranderen en hoe ingewikkeld dat kan zijn. Er was een nagesprek met publiek en maakster waarin op een open manier deze ingewikkeldheid besproken werd. De beelden, de teksten, het gesprek, ze raakten me. En het was een goed verhaal.

Na deze openhartige, prettig gelijkwaardige bijeenkomst fietste ik langs het stationsplein en een blik op de Gogbot-robotdame was opeens als een klap in mijn gezicht.

Niet vanwege de kunstenaar, ik vind Jelle de Graaf top. Maar dat beeld ‘Metropolis’ op het stationsplein vind ik echt belachelijk. Voor diegenen die het beeld niet gezien hebben; zie foto. Ik las dat het gaat over de film Metropolis uit 1927. “De film vertelt het verhaal van een toekomstige wereld waarin mensen worden uitgebuit en onderdrukt. Dat trekt een parallel naar de textielgeschiedenis van Enschede, waar de arbeiders ooit in opstand kwamen tegen de textielbaronnen” aldus Kees de Groot. „Bovendien is Metropolis een vrouw. Daarmee willen we, juist hier in Enschede, de kracht van de vrouwen een plek geven. Het wordt tijd dat vrouwen aan de knoppen gaan draaien.”

Was dit ook een goed verhaal?

De tekst is een leuk statement, maar met dit beeld erbij? Dan is het flauwekul. Wie is daar ingetrapt toen dit neergezet werd? Het is tien stappen terug in de tijd, niet een stap richting de toekomst. Als we willen dat vrouwen aan de knoppen draaien, zoals Kees de Groot zegt, dan moeten we misschien gewoon een vrouw vragen om een beeld te maken. (Helga Kockambrinck misschien?). Maar laten we in ieder geval niet zo’n stereotype beeld neerzetten. Is dit hoe we een moderne vrouw moeten zien? Moeten mijn dochters zich hier aan spiegelen?

Het is er zeker spiegelend genoeg voor, maar die hoge hakken, die brede heupen, smalle taille, die geweldig grote borsten én natuurlijk de obligatoire lange paardenstaart? Zegt dit iets over de vrouw van nu? Een vrouw in het techno-tijdperk? Kom op zeg, dit heeft niks te maken met emancipatie, dit is zelfs geen statement over de macht van de techniek, dit is gewoon een Robotbarbie. No brains, only looks…

Ik ben even een beetje minder fan van Gogbot….

Danielle Spoelman 2019